Kropp og materie, menneske og natur
I Morgon med lysande hestar møter me to unge menn som treffest tidleg ein morgon og stilt går i møte med noko nytt – noko som vil endra dei for all tid. To menn som slitest mellom ynskje om å koma nær kvarandre og å støyta kvarandre bort, mellom fortæring og einsemd. To kroppar. To individ. Men også éin omskifteleg organisme i flukt mellom menneske og natur, kropp og materie.
Huy Le Vo og Morten Espeland lagar saman med regissørkoreograf Erlend Samnøen eit verk som byrjar i total samansmelting av dei to kroppane på scena. To forvrengde, morkna skapningar som sakte kjem ut av mørkret – som i eit målarstykke av Francis Bacon, der det er umogeleg å skilja kvar den eine kroppen sluttar og den andre byrjar. Latent i dei begge ligg det splintra ynskje om å øydelegga einannan og bli eitt på same tid; sleppa å ha ein eigen kropp, og gjera den andre kroppen til sin eigen. Ut frå dette lagar dei ein scenisk skapnad som er sanseleg, undrande og urovekkande.
Tekstane er henta frå Båten om kvelden, Tarjei Vesaas si siste prosabok (1968). Forfattar Sara Li Stensrud har laga ein komposisjon av ulike tekststykke og -fragment frå Vesaas si bok, som alle krinsar rundt det å stå i samband med noko. Det handlar om å bryta gjennom det indre livet og strekka seg mot noko utanfor seg sjølv, anten det er eit menneske, ei myr eller framande munnar i stein. Gjennom å lytta seg inn på klangane og symbola til Vesaas, har Li Stensrud søkt å opna opp fleire av dei sterkaste og mest kroppslege motiva i Vesaas sin forfattarskap.
Scenograf og kostymedesignar er Kjersti Alm Eriksen, lysdesignar er Ingeborg Staxrud Olerud, og lyddesignet vil bli gjort av Nils Jakob Langvik. Dramaturg er Oda Radoor, og teknikar er Magnar Mork.
I 2022 er det 125 år sidan Tarjei Vesaas vart fødd.
Etter premieren fredag 16. september inviterer vi til en samtale på scenekanten med regissør Erlend Samnøen og dramatiker Sara Li Stensrud, ledet av poet Henning Bergsvåg.
URPREMIERE
16. sept 2022, kl 19:00
17. sept 2022, kl 19:00
18. sept 2022, kl 16:00
Cornerteateret, Kongesalen
280/230 kr
Varighet: 70 min
Omtale
Anmeldelse på Scenekunst.no:
Finstemt maskineri
…et stort og vibrerende tolkningsrom.
…Foruten at utøvernes samspill er så organisk at jeg ofte ikke klarer å begripe hvordan de forflytter seg, har koreograf og regissør Erlend Samnøen lyktes med å skape en gjensidig avhengighet mellom tekst og bevegelse i samtlige av forestillingens sekvenser.
…Bevegelsesarbeidet er uhyre detaljert og illustrerer at dette er to utøvere som er fullstendig konsentrert om å lytte til hverandre.
… vitner om et kunstnerisk overskudd det er grunn til å forvente mye av fremover.
…Bevegelsesmønsteret, og de små repetisjonene i koreografien i de første sekvensene, skaper dessuten tydelige assosiasjoner til noe ikke-menneskelig og til organismer i naturen. En slik koreografisk tilnærming er som skapt for Vesaas’ tekstlige univers.
Anmeldelse på Norsk Shakespearetidsskift:
..uttrykkssterk framsyning der Tarjei Vesaas’ tekstar blir til kropp.
.. dynamisk og sterkt.
.. Framsyninga er inviterande; den ønsker å nå fram til oss. Den gjer seg ikkje vanskeleg eller «hemmeleg», men krev på same tid merksemd og disiplin frå sitt publikum. Dette er beint fram ei vettug teaterhaldning.
Bilete frå framsyninga
Foto: Signe Fuglesteg Luksengard
Kredittar
Originaltekst: Tarjei Vesaas
Dramatisering: Sara Li Stensrud
Koreograf og regissør: Erlend Samnøen
Skodespelarar: Morten Espeland og Huy Le Vo
Dramaturg: Oda Radoor
Scenograf og kostymedesignar: Kjersti Alm Eriksen
Lysdesign: Ingeborg Staxrud Olerud
Komponist: Nils Jakob Langvik
Teknikar: Magnar Mork
Plakatfoto: Signe Fuglesteg Luksengard (foto) og Kjersti Alm Eriksen (montasje)
Produsentbistand: Kirsti Ulvestad
Co-Produksjon: Cornerstone, Tou Scene, Black Box Teater
Støtta av: Norsk Kulturfond – Fri Scenekunst, Fond for lyd og bilde, Fond for utøvende kunstnere, Bergesenstiftelsen
YMIST.
Ymist. er er eit teaterkompani stifta av koreograf og regissør Erlend Samnøen, og skodespelar Morten Espeland. Ymist. utforskar spenningsfeltet mellom samtidsdansen og skodespelaren si førestellingsevne i prosjekt der det tekstlege utgangspunktet ikkje treng å vere dramatiske tekstar. Prosjektet deira er å skapa eit uttrykk som er poetisk og assosiativt og gir grunnlag for at fleire meiningslag kan eksistera samstundes; eit scenisk språk som ikkje insisterer på distanse, men varme. Hausten 2020 gjesta dei Cornerstone med framsyninga Melancholia II, basert på romanen av Jon Fosse. Tidligare har dei produsert EDDA/Voluspå (2015) og Draumkvedet (2018). Morgon med lysande hestar er kompaniet si fjerde framsyning.
KUNSTNARLEG LAG
Erlend Samnøen
Regi
Erlend Samnøen (1978) er utdanna danser ved Kunsthøgskulen i Oslo. Etter endt utdanning i 2002, har han verka som dansar, koreograf og regissør. Som teaterregissør har han hatt oppdrag ved bl.a. Nationaltheatret (Agnes Cecilia), Trøndelag Teater (Mio min Mio, Bør Børson Jr m.fl), Hålogaland Teater (Den Uendelige Historie) og Rogaland Teater (Rekviem). I 2014 stifta han scenekunstkompaniet Ymist saman med Morten Espeland. Ymist har tidligare produsert framsyningane EDDA/Voluspå, Draumkvedet, og Melancholia II. Morgon med lysande hestar er kompaniet si fjerde framsyning.
Foto: Signe Fuglesteg Luksengard
Morten Espeland
Skodespelar
Morten Espeland er skodespelar utdanna frå Kunsthøgskolen i Oslo i 1998. Han har jobba på Nationaltheatret, Riksteatret og Rogaland Teater, og var tilknytt Det Norske Teatret frå 1999 til 2012. I 2014 etablerte han YMIST. saman med Erlend Samnøen, og dei to siste produksjonane til kompaniet, Draumkvedet og Melancholia II, var soloframsyningar med han som utøvar. I februar 2022 var Espeland festivalprofil på Vinterlysfestivalen. I 2008 fekk han Heddaprisen for beste birolle for Peter Karpati i Den arabiske natta. I 1999 vart han nominert til Heddaprisen i kategorien Fremragende sceneprestasjon for Guten i Den 25. timen. I 2015 dramatiserte han Mikael Ende sin roman Den uendelige historie for Hålogaland Teater, og framsyninga vart nominert til Heddaprisen for beste Barne- og ungdomsforestilling. Morten er tilsett i Skuespiller- og danseralliansen.
Huy Le Vo
Skodespelar
Huy Le Vo (1984) er utdanna skodespelar frå Akademi for Scenekunst i Fredrikstad. Han har brei erfaring frå danse- og teaterfeltet, og har arbeidd utøvande, medskapande, skapande og kuraterande i prosjektbaserte scenekunstfeltet og som skodespelar ved ei rekke institusjonsteatre. Huy har samarbeidd med regissørar og koreografar som Hege Haagenrud, Ulf Nilseng, Magnus Myhr, Stein Winge, Jon Tombre, Kjersti Horn, Ymist, and Winter Guests/Alan Lucien Øyen. Som skodespelar har han vore tilknytta Den Nationale Scene, Riksteatret, Hålogaland Teater, Østfold Teater, Unge Viken Teater, Brageteatret and Det Vestnorske Teateret. Saman med Rebekka Nystabakk driv han det kunstnariske felleskapet Rebekka/Huy, og arbeida deira har vore presentert på ein rekke festivalar og teatre.
.jpg)
Sara Li Stensrud
Dramatisering
Sara Li Stensrud er forfattar og teatermaker. Ho har skrive bøker for barn, poesi og ein eventyrbok for vaksne. Sidan debuten som dramatikar i 2012, har ho skrive ein rekke verk for scena, iscenesatt i tett samarbeid med skodespelarar, bl.a. Lykkelig til mine dagers ende – Et orgastisk lærestykke fra den markedslibidinøse skogen (med Ine Marie Wilmann, Black Box 2012), Noen kommer til å komme (Ah! Ah! Ah! Ah!) – En forviklingskomedie om flyktningkrisen (med Dag Håvard Engebråten og Madalena Sousa Helly-Hansen, Nationaltheatret 2016) og BLOMSTERSTYKKE – Et rasende sørgespill med kronblad fine som hud (skrive og iscenesatt med Madalena Sousa Helly-Hansen, Bergen Dramatikkfestival 2020). Hausten 2022 har det nye stykket hennar STUMFILM urpremiere på Bergen Dramatikkfestival. Stensrud driv også omstreifarteatret Didaktisk Dukkeater.
Tarjei Vesaas
Forfattar
Tarjei Vesaas var ein norsk forfattar og ein av dei viktigaste forfattarane i Norden i det 20. hundreåret. Han skreiv både forteljande prosa, lyrikk og dramatikk og er omsett til mange språk. Nokre av dei største verka hans er til dømes romanane Det store spelet (1934), Kimen (1940), Huset i mørkret (1945), Fuglane (1957), Brannen (1961) og Is-slottet (1963), men òg novellesamlingane Vindane (1952) og Ein vakker dag (1959) og diktsamlingane Lykka for ferdesmenn (1949) og Liv ved straumen (1970). Båten om kvelden (1968) var hans siste prosabok.
For Vindane fekk Vesaas den nyoppretta Venezia-prisen i 1953, som berre har vore utdelt éin gong, og i 1964 fekk han som den første norske forfattaren Nordisk råds litteraturpris for Is-slottet.
Oda Radoor
Dramaturg
Oda Radoor er dramaturg utdanna frå Institut for Dramaturgi ved Universitet i Århus. Ho arbeider som dramaturg, dramatikar og librettist. Som dramaturg har hun vore tilknytta bl.a. Nationaltheatret, Dramatikkens hus, YMIST., Henriette Pedersen og Goksøyr&Martens (Villanden, Salong, Gudstjeneste, Foreldremøte, OMsorg og FRI). Ho har vore med å skrive rapmusikalane Tæsjern på Grønland, Det bare er sånn, TV-serien På rektors kontor (2020), og ho har skrive barneboka Langt, Langt Borte, og librettiene Ballerina (2017) og Fram (2023) for Synne Skouen på DNO. For YMIST. har ho dramatisert Melancholia II (2020) av Jon Fosse.
Nils Jakob Langvik
Komponist
Nils Jakob Langvik er utdanna lyddesigner ved Den norske filmskolen. Innan teater har han komponert musikk til bl.a. Mio, min mio på Trøndelag teater, Den uendelige historien (Hålogaland teater), Dracula (Brageteatret), The Road is just a surface (Jo Strømgren Kompani og Anja Garbarek). Dei siste åra har Langvik vore tilknytta NRK, hovedsakeleg som lyddesigner til dramaproduksjonar og dokumentarar både for TV og Radio/høyrespel.
Kjersti Alm Eriksen
Scenograf og kostymedesigner
Kjersti Alm Eriksen er utdanna designar ved Gerrit Rietveld Academie i Amsterdam. Via installasjonskunst og performance fann ho vegen inn i scenekunsten, og avslutta våren 2019 ein master i teater med spesialisering i scenografi ved Kunsthøgskulen i Oslo. Dei siste åra har ho jobba med ulike scenekunstprosjekter, ofte på plassar ein ikkje vanlegvis ser dans eller teater, såvel som sjølvstendige billedkunstverk. Gjennom arbeidet utforskar ho dei ibuande historiene til ulike objekt og plassar – og deira interaksjon med omverda.
Ingeborg S. Olerud
Lysdesigner
Ingeborg Staxrud Olerud er lys- og hagedesignar med base i Oslo. Ho er utdanna innan teatervitskap ved Universitetet i Oslo, og som gartnar og fagteknikar i park og hageanlegg ved Vea – Norges grønne fagskole. I tillegg til å utføra intervensjonar med økologi og natur i fokus, er ho ein del av teaterkompaniet Goksøyr & Martens og samarbeider med koreografar som Ingri Fiksdal og Mia Habib.